Świnie nie cieszą się najlepszą reputacją wśród ludzi. Wielu uważa je za brudne, głupie i brzydkie. Jednak coraz częściej to postrzeganie się zmienia. Są to przecież zwierzęta czyste oraz inteligentne (przewyższają inteligencją psy). Obecnie na świecie istnieje ponad 500 ras zwierząt tego gatunku. Mangalica Mangalica Jest to węgierska rasa świń, która cieszy się licznym zainteresowaniem wśród gospodarstw agroturystycznych oraz ekologicznych. Należy do świń typu słoninowego. Powstała w południowo-wschodniej Europie w XIX wieku na drodze krzyżowania świń bakońskich, sumadiańskich i regionalnych ras węgierskich, a podczas licznych transportów krzyżowała się również z dzikami, tworząc współczesną rasę. Rasa ta jest węgierską chlubą i dumą. Zasłużyła sobie na to takimi cechami, jak: łatwość w hodowli, odporność na uwarunkowania środowiskowe oraz brak wygórowanych wymagań żywieniowych. Stanowiła ona aż 90% pogłowia wszystkich świń na Węgrzech. W 1927 roku mangalica oficjalnie została uznana za rasę. Obecnie jest objęta programem ochrony zasobów genetycznych ze względu na zmniejszającą się populację, a jest to spowodowane coraz większym zapotrzebowaniem na chudą wieprzowinę, a mięso tej rasy niestety do takich nie należy. Świnie te późno dojrzewają i powoli przyrastają. Utrzymywane są z reguły w systemie ekstensywnym w ogrodach zoologicznych, w gospodarstwach agroturystycznych i ekologicznych. Pionierami hodowli mangalicy w Polsce są państwo Iwona i Jens Frasek z Ekozagrody Jabłoniowy Sad, którzy w roku 2008 sprowadzili z Węgier do Polski małe stado. Samice tej rasy osiągają wysokość w kłębie do 75 cm i masę ciała 150–160 kg, natomiast knury mogą mieć nawet 85 cm wysokości i osiągać masę ciała wynoszącą 180 kg. Charakterystyczną cechą tych świń jest skręcona sierść, która przypomina wełnę owczą. W tej rasie występuje kilka odmian: słoninowa blond o brudnożółtym umaszczeniu, jednolicie ruda o różnym ubarwieniu oraz trzecia odmiana, która posiada umaszczenie od szarego po czarne. Wszystkie te odmiany barwne mają czarne obramowania wokół oczu, racic i ryja. Ze względu na to, że rasa pochodzi od dzika, to młode prosięta rodzą się z paskami na całym ciele. W miocie rodzi się od 5 do 9 prosiąt. Świnie cechują się dobrym instynktem macierzyńskim i ojcowskim, ponieważ nawet knur opiekuje się potomstwem. Jest to rasa pierwotna, charakteryzuje się dużą odpornością na choroby i długowiecznością, znosi trudne uwarunkowania środowiskowe. Mięso pozyskane od tych świń sprawdzi się we wszelkiego rodzaju kiełbasach, szynkach długo dojrzewających oraz w węgierskich salami. Świnia wietnamska Świnia wietnamska Świnki wietnamskie ostatnio „królują” w polskich gospodarstwach agroturystycznych, dzięki swoim małym rozmiarom, wyglądowi oraz spokojnemu usposobieniu. Świnie te pochodzą z Azji od świni bindeńskiej, będącej odmianą dzika azjatyckiego. Niegdyś Azjaci utrzymywali świnki w domach, które ze względu na to, że są wszystkożerne świetnie pełniły funkcję „domowej sprzątaczki”. Do Europy trafiły w 1866 roku z okazji otwarcia Ogrodu Zoologicznego w Budapeszcie. Świnie te osiągają wysokość w kłębie do 50 cm, a ich masa ciała wynosi około 60 kg. Nie nadają się do użytkowania mięsnego, ponieważ charakteryzują się niską mięsnością, reprezentują typ smalcowy. Charakteryzują się zwisłym brzuchem, który jest wynikiem krótkich kończyn, dużego brzucha oraz słabego i elastycznego kręgosłupa. Głowa jest mała, a ryj krótki i zadarty. Istnieją różne ubarwienia świnek wietnamskich, najczęściej występują czarne, ale zdarzają się łaciate. W miocie rodzi się powyżej 10 sztuk prosiąt, a ciąża trwa 115 dni. Do rozpłodu powinno się przeznaczać samice, które ukończyły 7–8 miesięcy. Żyją średnio 10 lat. Z wiekiem i wraz ze wzrostem otłuszczenia tkanek spada płodność i plenność. Świnie są wszystkożerne, żywimy je dostępnymi paszami i ześrutowanym ziarnem jęczmienia, z niewielkim dodatkiem owsa (bardzo szybko się otłuszczają, dlatego trzeba uważać z ilością pożywienia). Oprócz tego podaje się warzywa, w ograniczonych ilościach ziemniaki, zielonki. Kunekune Kunekune Rasa tych świń pochodzi z języka marokańskiego „kunekune”, który oznacza grube i okrągłe. Są one skrzyżowaniem berkshire, poland china i gloucester old spots wśród świń z Indonezji. Pochodzą z Nowej Zelandii, w której w 1976 roku Michael Willisow i John Simister postanowili uratować tę rasę przed wyginięciem skupując wszystkie kunekune z okolicy (w sumie 18) w celu prowadzenia hodowli tych niezwykłych świń. Powstało dzięki nim Nowozelandzkie Stowarzyszenie Świń Kunekune. Szacuje się, że obecnie w Nowej Zelandii jest ponad 1 000 świń tej rasy. Obecnie często można je zobaczyć w agroturystykach, bądź w ogrodach zoologicznych za granicą, a w szczególności w Nowej Zelandii, Wielkiej Brytanii i w USA (w Polsce raczej nie hodowana). Są to świnie pasące się, bezwonne, ciche i bezpieczne dla dzieci. Właściciele tych świń utrzymują je w domu lub cały rok na zewnątrz. Najważniejsze, aby zapewnić im ściółkę do spania, cień, schronienie, a także w miarę możliwości błoto, tak by mogły się wytarzać, dzięki czemu mogą regulować swoją temperaturę ciała. Mają krótkie, zadarte pyski i bujną szczecinę. Mogą być łaciate lub jednokolorowe (czarne, brązowe, złote), proste, falowane lub kręcone. Latem i zimą świnie tej rasy mogą zupełnie inaczej wyglądać ze względu na swoją długość i objętość włosów. Ciekawostką jest, że pod brodą mają parę frędzli zwanych Piri Piri. Świnie te rosną powoli, a dojrzałość płciową osiągają w wieku 5 do 8 miesięcy. Mogą urodzić od 3 do 14 prosiąt, a ciąża wynosi od 112 do 116 dni. Są dobrymi matkami, a poród przebiega łatwo. Żyją od 15 do 20 lat. Ze względu na to, że kunekune dobrze funkcjonują na trawie można je wypasać, zaleca się na 1 akr (1 akr = 0,40468564224 hektara) od 5 do 6 świń. Mięso tej rasy jest czerwono marmurkowe, a przez to, że wolno dojrzewają są bardziej smakowite i preferowane przez wielu szefów kuchni w całych Stanach Zjednoczonych. Kunekune można żywić trawą (wypasać), a także zbożem, owocami i warzywami. W miesiącach letnich żywienie powinno się składać z trawy i świeżych warzyw, natomiast jesienią i wiosną można dodać jabłka, aby uzyskać więcej błonnika, a zimą trawę można zastąpić mieszanką granulatu. Nie można karmić zwierząt resztkami po obiedzie. Jedną z organizacji zajmującą się rejestrem rejestracji i rodowodów świń czystej krwi rasy kunekune jest American KuneKune Pig Society w Kanadzie i USA, która założyła sobie cel wspierania współpracy między hodowcami, promowanie i ulepszanie rasy świń oraz ochronę i zachowanie rasy i jej standardu. Meishan Meishan Świnie te zostały wyhodowane w Chinach, w pobliżu jeziora Taj. Dlatego też często jest nazywaną świnią tajhu, bądź meishan, ponieważ najpopularniejszą odmianą w Europie jest ta pochodząca z regionu Meishan. Rasa ta w niezmienionej formie liczy 400 lat i jest uznawana za najstarszą rasę świni domowej. Ciemne ubarwienie chroni przed promieniowaniem UV. Świnie te wyróżniają się wyglądem poprzez długie, zwisające uszy, dużą głowę i silnie pofałdowaną skórą na pysku. Zwierzęta tej rasy charakteryzują się spokojnym usposobieniem i są dobrymi matkami. Dojrzałość płciową osiągają w 3 miesiącu życia, a ciąża trwa 115 dni. Średnia ich płodność wynosi do 16 prosiąt. Ich masa ciała osiąga od 50 kg do 100 kg, a wysokość w kłębie wynosi 57 cm. Cechują się dużą odpornością na choroby. Mięso z tych świń wyróżnia się dobrą smakowitością oraz dużą ilością tkanki tłuszczowej. Cenione za podroby, tłuszcz i skórę. Nie przyrastają szybko na wadze, mają powolny wzrost, a także unikatowy, nieatrakcyjny wygląd. Tak jak wszystkie świnie rasa meishan jest wszystkożerna. Można podawać jej jęczmień, śrutę jęczmienną, trawę, specjalnie przygotowany granulat. Natomiast należy uważać na buraki, parowane ziemniaki, warzywa, owoce, ponieważ można je łatwo utuczyć. Z reguły tucz trwa średnio 150 dni, a tajemnica smacznego boczku tkwi w odkładaniu się tłuszczu u świń, które osiągnęły półtora roku. Pamiętajmy, że szukając odpowiedniej dla siebie rasy świń powinniśmy zwrócić uwagę na wiele czynników, na zalecenia i doświadczenia hodowców. Świnie te są spokojne i nieagresywne, chińskie są wykorzystywane do hodowli przemysłowej, ale też już coraz częściej można spotkać je w zoo. Mikroświnki Mikroświnki Posiadanie mikroświnek jest coraz bardziej w modzie, aczkolwiek należy zwrócić uwagę na pochodzenie świnek, a decyzja o ich zakupie powinna być rozsądna i przemyślana. Świnki te powstały w efekcie krzyżowania kilku miniaturowych ras świń, takich jak nowozelandzkiej kunekune, gloucester old spot, wietnamskiej oraz ossabaw island. Takie działania były podjęte pod koniec lat 80. XX w. w Kanadzie i Wielkiej Brytanii. Wysokość dorosłej świnki waha się od 30 cm do 45 cm, a masa ciała od 25 kg do 60 kg. Na wysokość i masę ciała wpływa wiele czynników zależnych od hodowców. Hodowcy dążą do coraz mniejszych rozmiarów świnek, co w niektórych przypadkach przekłada się na bardzo wczesne odstawienie prosiąt od matki (nawet w 2 tygodniu życia!), tak żeby zahamować proces wzrostu prosiąt. Takie przypadki nie powinny być praktykowane. By uniknąć negatywnych skutków miniaturyzacji lepszym rozwiązaniem okazuje się krzyżowanie większych loszek z mniejszymi knurkami, co również w konsekwencji prowadzi do łatwiejszych oproszeń. Mikroświnki wcześnie osiągają dojrzałość płciową, w wieku około 5–6 miesięcy. Ostateczną swoją wielkość osiągają dopiero w wieku 3–5 lat. „Kieszonkowe mikroświnki”. Korzystając z mediów społecznościowych na pewno każdy z nas spotkał się ze zdjęciami i filmami bardzo małych prosiaczków, które są błędnie tytułowane „kieszonkowymi mikroświnkami”. Takie stwierdzenie wprowadza błędne informacje. Społeczność otrzymuje informacje, że są to zwierzęta już dorosłe. Mikroświnki nazwano miniaturowymi nie dlatego, że mieszczą się w kubku od kawy czy w torebce, ale dlatego, że w porównaniu ze świnią domową, którą można spotkać w chlewie na polskiej wsi, która może osiągać masę ciała nawet ponad 400 kg są miniaturowe. Mikroświnki, będące najczęściej na zdjęciach i filmach są po prostu prosiętami. Dlatego, aby nie przeżyć rozczarowania należy pamiętać, że takie prosię urośnie i będzie swoją masą ciała przypominała owczarka podhalańskiego. Świnie to zwierzęta monogastryczne. Są wszystkożerne i łakome, dlatego ważne jest żywienie tych zwierząt niskokalorycznie, ale wysokowartościowo, aby nie utuczyć świnki. Dorosłe osobniki powinny być karmione dwa razy dziennie, a ich dieta powinna składać się z warzyw (cukinia, kabaczki, marchewki, buraki dynia), owoców (jako przysmak, nagroda), zbóż (otręby zbożowe, kiełki pszenicy, pszenica, jęczmień). W diecie może również się pojawić sałata rzymska, kapusta włoska, siemię lniane. Zwierzęta powinny mieć cały czas dostęp do czystej wody. Nie należy podawać karmy dla psów lub kotów, resztek po obiedzie, czekolady, mięsa. Daria Rucińska Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolnicz

Certyfikaty: Był czas, że popularną niegdyś na Węgrzech rasę świń mangalica uznano za relikt przeszłości i zdawało się, że oglądać będzie ją można co najwyżej w zoo. Mangalica jednak przetrwała i dziś w wielkim stylu wraca na stoły smakoszy w całej Europie. W Polsce również mamy hodowców, którzy docenili potencjał tkwiący w tej świni i wiążą z nią plany na przyszłość. Dla rodziny państwa Fronczaków ze Skrzeszewa pod Legionowem (Mazowieckie) hodowla mangalic miała być jedynie hobby, tymczasem stała się i życiową pasją i dobrze rokującym przedsięwzięciem biznesowym. Iwona i Marek Fronczakowie wraz z synem Marcinem osiedli na wsi przed trzydziestu laty. Odziedziczony po ojcu dom traktowali jedynie jak siedlisko i dobre miejsce, by rozwijać rodzinną firmę, działającą w branży budowlanej. Szukali jednak pomysłu na zagospodarowanie pozostałej powierzchni niespełna hektarowej działki. -Mangalicą zainteresowaliśmy się za sprawą mojego brata, który ożenił się z Węgierką i od kilkudziesięciu lat mieszka na Węgrzech, oraz naszego syna Marcina, którego po odwiedzinach u wujka coraz bardziej fascynowały tamtejsze rodzime rasy zwierząt gospodarskich, rzadko widywane w Polsce – wyjawia nam Marek o takim prywatnym minizoo, gdzie znalazłyby się mangalice. Pierwsze 3 sztuki kupiliśmy w 2013r. w Polsce, ale okazało się, że są to krzyżówki, więc oddaliśmy je innym hodowcom. Świnie tej rasy do prywatnych hodowli trafiały głównie z ogrodów zoologicznych, a często krzyżowały się tam z innymi rasami świń, choćby świnią wietnamską. Z pomocą brata zakupiliśmy więc mangalice czystej rasy od hodowców węgierskich. Bardzo szybko okazało się jednak, że ta nasza przygoda z mangalicami nie skończy się na kilku sztukach…Na ratunek rasie Mangalice to pierwotna rasa świń pastwiskowych, która w średniowieczu powstała ze skrzyżowania świni z dzikiem. Za osobną rasę uznano ją w 1927r. Z racji małych wymagań i smacznego mięsa świnie te cieszyły się olbrzymią popularnością, szczególnie wśród mieszkańców Puszty, czyli węgierskich stepów skąd mangalice się wywodzą. Jeszcze w latach 80. ubiegłego wieku stanowiły one powszedni widok na Wielkiej Nizinie Węgierskiej. Zmiany ustrojowe doprowadziły jednak niemal do wyginięcia tej rasy. Gospodarka rynkowa wymusiła głębokie zmiany w węgierskim rolnictwie, a mangalice zostały zupełnie wyparte przez udoskonalone rasy świń z zachodu Europy, przeznaczone do wielkotowarowej produkcji. W latach 90. XX wieku na Węgrzech zostało już tylko 200 mangalic i rasie groziło wyginięcie. Węgrzy postanowili ją jednak ratować, a dzięki wspólnemu wysiłkowi genetyków i hodowców udało się odbudować populację mangalicy do kilkudziesięciu tysięcy sztuk. -My też chcieliśmy mieć udział w ratowaniu mangalicy, więc postanowiliśmy nie tylko rozpocząć hodowlę, ale również rozpropagować tą rasę w Polsce i nie tylko – mówi Marek część przywożonych z Węgier sztuk zostawialiśmy dla siebie, resztę odsprzedawaliśmy innym zainteresowanym hodowcom. Zależało nam głównie na tym, by skompletować stado złożone z wszystkich odmian barwnych mangalicy. Aby było to stado czyste rasowo, zróżnicowane wiekowo, o wysokiej zdrowotności i z wysokim potencjałem hodowlanym. Nie zależało nam na dużej ilości zwierząt. Skompletowanie obecnego stada podstawowego zajęło nam 2,5 roku. Dziś stanowi je 30 sztuk: 5 knurów i 25 loszek, w płowej, rudej (czerwonej) i jaskółczobrzuchej odmianie umaszczenia. Brakuje nam tylko najrzadszej, najczystszej rasowo i najbardziej pierwotnej odmiany czarnej, ale takie mangalice nawet na Węgrzech są nie do zdobycia. Mangalic wciąż przybywa, i to nie tylko za sprawą węgierskiego programu odbudowy rasy, ale przede wszystkim rosnącej popularności mięsa z tych świń. Przyczyniły się do tego choćby znane również w Polsce programy kulinarne szkockiego szefa kuchni i restauratora Gordona Ramseya, który często zachwala doskonały smak i zalety zdrowotne mięsa mangalicy. Zarówno to mięso, jak i wyroby z niego stały się na świecie towarem poszukiwanym i drogim. -To sprawiło jednak, że Węgrzy zmienili podejście do mangalicy i traktują tą rasę jak skarb narodowy, którego zazdrośnie strzegą – mówi Marcin Fronczak, który jest oficjalnym właścicielem hodowli w stowarzyszenia hodowców skutecznie utrudniają zakup i wywóz takich zwierząt z Węgier, ignorując jakby fakt, że mangalice są hodowane również poza granicami Węgier, w Europie czy USA. Hodowcy spod Legionowa interweniowali nawet w tej sprawie w węgierskiej ambasadzie, lecz dotąd bez żadnych świnie - Najbardziej charakterystyczną cechą rasy jest kędzierzawa sierść, przez co mangalica bywa nazywana świnią wełnistą. Można ją również rozpoznać po czarnych racicach i ciemnej skórze wokół oczy i na tarczy ryjowej – wyjaśnia młody hodowca. –Są to świnie pastwiskowe, więc można je hodować wyłącznie na wolnym wybiegu. Potrzebują jedynie osłoniętego z trzech stron kawałka gruntu, gdzie mogą bez przeszkód ryć i wiatki, gdzie mogą się schronić. Muszą mieć również stały dostęp do wody a latem bajorko, by móc taplać się w błocie, które zabezpiecza ich skórę przed insektami i słońcem. Nawet przy kilkunastostopniowym mrozie wolą przebywać na powietrzu i nawet wówczas lochy proszą się pod wiatami, w legowiskach wymoszczonych słomą. Przed chłodem chroni je gruba sierść i spora warstwa tłuszczu. -Gdy zaczynaliśmy hodowlę obawialiśmy się zimą o prosięta i lochy przed wyproszeniem umieściliśmy w zamkniętym chlewiku. To był błąd bardzo brzemienny w skutkach, bo w zamknięciu tak loszki jak i młode zupełnie straciły chęć do życia – zdradza nam Marcin rasie po prostu wolność jest niezbędna do życia. Słyszy się o zamkniętych hodowlach mangalicy, ale mogą to być jedynie odmiany krzyżowane, np. z rasą duroc. Znajomy hodowca z Litwy z powodu ASF musiał zamknąć świnie w chlewni. W zamknięciu przestały się rozmnażać, stały się apatyczne i obrastają w tłuszcz. W skrzeszewskiej hodowli mangalice są utrzymywane z zagrodach, pogrupowane ze względu na umaszczenie. Chów odbywa się w systemie haremowym, to knur decyduje kiedy i którą lochę zapłodni. Loszki są przed porodem odsadzane do osobnych zagród, a do stada wracają po 6-8 tygodniach, gdy prosięta są samodzielne. -Gdyby maciory zostawały w stadzie, nie mógłbym wejść do zagrody – tłumaczy właściciel zaatakuje każdego, kto zbliży się do młodych. Wystarczy, że prosię zakwiczy, a całe stado zaczyna groźnie pohukiwać, podobnie do dzików. Próbowałem również grupować lochy z młodymi, ale dochodziło do agresji i rywalizacji o pożywienie. Tymczasem gdy loszki przebywają na osobnych wybiegach, ich młode często przechodzą i ssą obce matki. Marek i Marcin Fronczakowie uważają, że poszczególne odmiany barwne mangalicy różnią się temperamentem i zachowaniem. -Płowe są najbardziej łagodne i spolegliwe, nie stronią przed kontaktami z człowiekiem i czasem zachowują się jak psy, domagając pieszczot – mówi Marek tymczasem trzymają się na dystans i częściej reagują agresją, a rude mają temperament pośredni. -Płowym i rudym loszkom często asystuję przy porodach, „jaskółcze” lepiej zostawić w spokoju – dodaje wyzwaniem jest we wszystkich przypadkach zapanowanie nad oseskami. Nie ma takiej zagrody z której się nie wydostaną, by ruszyć na poszukiwanie ekonomiki-Od pierwiastki mangalicy spodziewać można się najwyżej 3-4 sztuk przychówku, od starszych loch przy umiejętnym doborze i prowadzeniu stada można uzyskać maksymalnie 8 sztuk prosiąt i mioty dwa razy w roku. 10 sztuk w miocie to rzadkość, moja średnia to około 7 sztuk w miocie – twierdzi nasz Prosięta rodzą się z liberią. Pierwsza ruja pojawia się u loszek w 8-9 miesiącu życia, knury osiągają pełną dojrzałość płciową po roku. W naturalnym chowie potrzebny jest rok, by knur osiągnął wagę 120 kg, zaś loszka 100 kg. -Pod względem plenności rasa ta nie może się równać ze współczesnymi świniami hodowanymi w chlewniach. Nie znaczy to jednak wcale, że nie można jej traktować w kategoriach produkcji żywca. Mniejszą wydajność rekompensują bowiem mniejsze wymagania w zakresie utrzymania i żywienia. Znika potrzeba budowy kosztownych budynków inwentarskich i słonych rachunków za prąd. Nie ponosimy również dużych kosztów opieki weterynaryjnej, szczepień profilaktycznych i antybiotyków. Mangalice jako rasa pierwotna są odporne na choroby, wystarczy im jedynie odrobaczanie. Ja zdecydowałem się jeszcze na podawanie młodym żelaza z selenem, by wzmacniać na starcie kondycję zwierząt. Odpadają również drogie mieszanki i koncentraty paszowe, bowiem świni tej wystarczy proste pożywienie w postaci całego ziarna zbóż i kukurydzy, śruty zbożowej, sianokiszonki zimą i zielonki w sezonie. Ja wzbogacam im dietę także o parowane ziemniaki, czy pieczywo odpadowe z piekarni. Lochy prośne i karmiące otrzymują bogatsze dawki z przewagą pszenżyta, zaś luźne więcej owsa. Na Węgrzech i w Rumunii nazywano mangalice „świniami dla biedaków”, bo w sezonie potrafiły niemal same się wyżywić, zaś gruby zapas tłuszczu pozwalał przetrwać głód i chłód zimą. -W intensywnym tuczu świnia może osiągnąć wagę ubojową w 7 miesięcy, lecz wtedy jej mięso nie smakuje już tak jak powinno. A tylko wówczas możemy liczyć na zadowolonych klientów i odpowiednią zapłatę – przyznaje Marcin że hodowla mangalicy to świetna alternatywa dla małych i plany -Dotąd hodowaliśmy mangalice przede wszystkim z myślą o sprzedaży warchlaków. 8tygodniowe zwierzę kosztuje około 400 zł – zdradza nam Marek jednak rozwinąć produkcję i zając się również tuczem, oraz na małą skalę przerobem i bezpośrednią sprzedażą mięsa i gotowych wyrobów. W Polsce bowiem również rośnie zapotrzebowanie na żywiec mangalicy, bo coraz więcej osób słyszało o zaletach tego mięsa lub je poznało. Tego smaku nie da się „oszukać”, bo przypomina dziczyznę, jest krwistoczerwone, kruche, ale bogatsze w aromatyczny tłuszcz i zbawienne dla zdrowia nienasycone kwasy. To efekt zarówno bliskiego pokrewieństwa tej rasy z dzikiem, jak i wolnowybiegowego chowu i sposobu żywienia. Mamy nadzieję, że wreszcie ustalone zostaną wszystkie przepisy dotyczące sprzedaży detalicznej z gospodarstw i ruszymy z tym projektem jeszcze w tym roku. W USA w hodowle mangalicy inwestują nawet rekiny z Wall Street, a wędzoną słoninę traktuje się jak wykwintną wędlinę i określa mianem „białej szynki”. Mangalica zajadają się również od dawna Hiszpanie, gdzie z importowanego z Węgier mięsa wyrabia się słynne suszone szynki serrano. Węgrzy również nie tylko zarabiają na hodowli mangalicy, ale również na nowo odkryli jej kulinarne walory. U nas za tucznika mangalicy można, jak zdradzają hodowcy spod Legionowa, uzyskać obecnie cenę 10 zł/kg żywej wagi. Na Węgrzech za kilogram słoniny zapłacić musielibyśmy równowartość 30-40 zł, a za kilogram wędliny z mangalicy przynajmniej dwa razy więcej. -Skalę produkcji ogranicza nam teraz niewielka powierzchnia działki i brak własnego zaplecza paszowego – przyznaje Marcin jednak o zakupie większego gospodarstwa, z areałem który pozwoli powiększyć stado i jednocześnie umożliwi produkcję roślinną, by choć w części pokryć zapotrzebowanie zwierząt na paszę. Teraz oprócz węgierskich świń mamy także kilka węgierskich psów pasterskich rasy puli i comondor. Marzy mi się, by zająć się również hodowlą koni rodzimych ras węgierskich, a może także i bydła. Mam straszną słabość do węgierskich zwierząt, co nietrudno chyba zauważyć – żartuje rolnik.

Also, in Hungary you can find other products, usually handmade, such as pastries made with Mangalica filling, or preserves such as liver paste and Mangalica sour cream. The Mangalica Festival, which is held in September in the city of Székesfehérvár, is probably the only place where you can find and taste practically all the typical products

Mangalica to tradycyjna węgierska rasa świń. Jej chów prowadzony jest tylko w gospodarstwach tradycyjnych lub ekologicznych bo nie nadaje się do „rolnictwa przemysłowego”. Smak przetworów wytwarzanych na bazie jej mięsa ceni wielu smakoszy. Jak wygląda chów Mangalicy w praktyce? Pionierami jeżeli chodzi o chów mangalicy w Polsce są państwo Iwona i Jens Frasek z Ekozagrody Jabłoniowy Sad (przeczytaj więcej o gospodarstwie: Edukacja w gospodarstwie ekologicznym. Jak to robią w Jabłoniowym Sadzie ). W 2008 roku, dzięki rodzinie mieszkającej na Węgrzech (skąd mangalice pochodzą), udało się wyselekcjonować, a następnie sprowadzić do kraju stadko, które posłużyło do stworzenia hodowli, z której korzystać mogą obecnie rolnicy w całej Polsce. Tamte czasy pamięta jeszcze knur Orban, rodowity Węgier, który przyjechał na Opolszczyznę prosto ze swojej ojczyzny. Z tego artykułu dowiesz się: Świnia na pastwisku…Menu dla managlicyWalory kulinarne Mangalice państwa Frasek (a jest ich teraz około trzydziestu) do woli wypasać się mogą na naturalnych pastwiskach, których w Ekozagrodzie jest pod dostatkiem. Od kwietnia do listopada swobodnie wędrują po całym udostępnionym im półtorahektarowym terenie (a czasami także poza nim, gdy znajdą sposób by pokonać otaczające go ogrodzenie), samodzielnie wyszukując przysmaki wśród lokalnej flory i drobnej fauny (tak, świnie nie są bynajmniej wegetarianami!). Chów świni magalicy udało się nam również podejrzeć podczas jednej z wypraw po Rumunii. Zdjęcie z jednego z gospodarstw w Transylwanii poniżej Menu dla managlicy Gospodarze, specjalnie dla nich, uprawiają także sporą ilość słonecznika, grochu, dyń oraz topinambura. Jesienią uprawy te systematycznie zamieniane są przez buszujące mangalice w podziurawione niczym poligon pobojowiska. Dostają również wytłoczyny jabłkowe pozostałe po wyrobie soków, a – nieprzypilnowane – potrafią sobie także dość sprawnie poradzić z samodzielnym zrzuceniem z drzewa dojrzewających jabłek. Nie są karmione żadnymi koncentratami paszowymi – nawet zimą – gdyż hodowla jest w pełni ekologiczna. Walory kulinarne Dzięki takiemu sposobowi odżywiania, mięso tych świń, podobnie jak np. rodzimej rasy złotnickiej (która zresztą wywodzi się od swoich madziarskich kuzynów i którą także szerzej przedstawimy wkrótce), jest smaczniejsze i zdrowsze niż mięso współczesnych odmian przemysłowych. W Niemczech, Austrii czy na Węgrzech jest ono uważane za wyjątkowy delikates. W przypadku hodowli ekologicznych zwraca się też uwagę na wysoką zawartość cennych dla zdrowia nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dla gości gospodarstwa zaś kudłate (!) mangalice to przede wszystkim właśnie niecodzienny wygląd i specyficzna uroda. Tekst: Adam Turowiec | zdjęcia: Maria Zubowicz, Karol Przybylak (zdjęcie z Rumunii) Zapisz się na nasz Newsletter! Najciekawsze informacje, oferty specjalne i najszybsze powiadomienia Adam TurowiecPropagator zdrowego stylu życia i dobrego jedzenia. Lub odwrotnie. Od ponad 20 lat czynnie uprawia triathlon (na swym koncie ma dwa medale mistrzostw Polski). Z pełną premedytacją stara się zarażać swoją pasją do aktywności i świadomego odżywiania. Dietetyk i trener pływania oraz triathlonu. Pisze, edukuje i prowadzi warsztaty, a także doradza firmom w zakresie budowania marki i działalności na niełatwym rynku sportu, aktywnego stylu życia i dobrej żywności. | |

co je świnia mangalica